Monkeypox, çoğunlukla Batı ve Orta Afrika’nın bazı bölgelerinde vahşi hayvanlar tarafından bulaştırılan bir enfeksiyondur.
Monkeypox, Batı ve Orta Afrika’nın bazı bölgelerinde enfekte vahşi hayvanlar ve özellikle sıçan, fare ve sincap gibi kemirgenler tarafından yayıldığı düşünülmektedir.
Maymun çiçeği nasıl bulaşır?
Enfekte bir hayvanın ısırması, enfekte kan ve vücut sıvılarına temas edildiğinde, deri yüzeyindeki kabarcıkların sıvısına temas edildiğinde veya kabuklarına dokunulduğunda bütünlüğü bozulmuş deriden veya mukazadan hastalık bulaşabilir.
İyi pişirilmemiş enfekte bir hayvanın etinin yenmesi veya enfekte hayvansal ürünlere (hayvan derisi veya kürk gibi) dokunarak da bulaşma mümkün olabilir.
Monkeypox ayrıca şu yollarla da yayılabilir:
- Maymun çiçeği döküntüsü olan birinin kullandığı giysilere, yatak takımlarına veya havlulara dokunmak
• Maymun çiçeği cilt kabarcıklarına veya kabuklarına dokunmak
• maymun çiçeği döküntüsü olan bir kişinin öksürmesi veya hapşırması
Aşağıdaki durumlarda maymun çiçeği olma olasılığınız çok düşüktür:
• Yakın zamanda batıya veya orta Afrika’ya seyahat etmediyseniz
• Maymun çiçeği olan biriyle yakın temasta bulunmadıysanız (derisine dokunmak veya yatak takımını paylaşmak gibi)
Maymun çiçeği hastalığına yakalanmamak ve kapma riskinizi azaltmak için yapabileceğiniz şeyler;
Ellerinizi düzenli olarak sabun ve suyla yıkayın veya alkol bazlı el dezenfektanı kullanın
• Sadece iyice pişirilmiş etleri yiyin
• Ölü hayvanlar da dahil olmak üzere vahşi veya başıboş hayvanların yanına yaklaşmayın
• Hasta ve maymun çiçeği olabilecek kişilerle yatak takımlarını veya havluları paylaşmayın
• Maymun çiçeği olabilecek kişilerle yakın temas kurmayın
Maymun çiçeği belirtileri:
Maymun çiçeği ile enfekte olursanız, ilk semptomların ortaya çıkması genellikle 5 ila 21 gün sürer.
Maymun çiçeği hastalığının ilk belirtileri şunları içerir:
• ateş
• baş ağrısı
• kas ağrıları
• sırt ağrısı
• şişmiş lenf yumruları
• titreme
• yorgunluk
Döküntü genellikle ilk semptomlardan 1 ila 5 gün sonra ortaya çıkar. Döküntü genellikle yüzde başlar, daha sonra vücudun diğer bölgelerine yayılır.
Döküntü bazen suçiçeği ile karıştırılır. Sıvıyla dolu küçük kabarcıklara dönüşen kabarık noktalar olarak başlar. Bu kabarcıklar daha sonra düşen kabuklar oluşturur.
Semptomlar genellikle 2 ila 4 hafta içinde düzelir.
Aşağıdaki durumlarda hekime başvurun:
- Kabarcıklı bir döküntünüz var ve
- son 3 hafta içinde batı veya orta Afrika’dan döndüyseniz
- son 3 hafta içinde maymun çiçeği olan biriyle yakın temasta bulunduysanız
Maymun çiçeği tedavisi
Maymun çiçeği tedavisi semptomları hafifletmeyi amaçlar. Hastalık genellikle hafiftir ve çoğu insan 2 ila 4 hafta içinde iyileşir.
Ancak, yakın temas halinde maymun çiçeği yayılabileceğinden, teşhis konması halinde izolasyon gerekebilir.